Gelijkenissen van Jezus: de zaaier

In de Bijbel wordt er vaak in gelijkenissen gesproken, zoals bij David in 2 Samuel 12:1-7. "En Hij leerde hun veel dingen in gelijkenissen, en zei tot hen in zijn onderwijs" (Markus 4:2).

"Een ieder die verder gaat en niet blijft in de leer van Christus, heeft God niet; wie in die leer blijft, heeft zowel de Vader als de Zoon" (2 Johannes 1:9). Heb je je nooit afgevraagd waarom veel mensen niet begrijpen wat er in de Bijbel staat, ook al is het hen met de paplepel ingegoten? Waarom zien en begrijpen zij niet wat God hen probeert duidelijk te maken? Het is niet moeilijk wat je hen vertelt, het is eenvoudig te begrijpen en toch begrijpen ze het niet.

Het doel van een gelijkenis (Matteüs 13:10-17) is om de geheimenissen van het Koninkrijk der hemelen bekend te maken aan hen die hun ogen en oren openen voor wat God te zeggen heeft, en om deze geheimenissen verborgen te houden voor hen van wie het hart vet is, die hardhorend zijn en hun ogen sluiten.

"Een zaaier ging uit om zijn zaad te zaaien" (Lukas 8:5).

1) "En bij het zaaien viel een deel langs de weg en het werd vertrapt en de vogels des hemels aten het op" (Lukas 8:5). 2) "En een ander deel viel op de rotsbodem, en toen het opkwam, verdorde het, omdat het geen vochtigheid had" (Lukas 8:6). "Een ander deel viel op steenachtige bodem, waar het niet veel aarde had, en terstond schoot het op, omdat het geen diepe aarde had. Maar toen de zon opging, verschroeide het, en omdat het geen wortel had, verdorde het" (Markus 4:5). 3) "En een ander deel viel midden tussen de dorens, en de dorens kwamen tegelijk op en verstikten het" (Lukas 8:7). "En een ander deel viel in de dorens en de dorens kwamen op en verstikten het en het gaf geen vrucht" (Markus 4:7). 4) "Een ander deel viel in goede aarde, en toen dat opgekomen was, bracht het honderdvoudige vrucht" (Lukas 8:8). "En het overige viel in goede aarde en opkomende en uitstoelende gaf het vrucht, en het droeg tot dertigvoud, zestigvoud en honderdvoud toe" (Markus 4:8).

Jezus' uitleg:

"Het zaad is het woord van God" (Lukas 8:11).

Geloof ontstaat door het horen van Gods Woord (Romeinen 10:17). De groei van het zaad hangt af van de grond waarin het wordt gezaaid. In deze gelijkenis is de groei van het zaad niet afhankelijk van de zaaier of de kwaliteit van het zaad. Jezus sprak deze woorden aan het meer van Galilea vanuit een vissersboot. Niet erg vermakelijk, zou je zeggen, weinig aantrekkingskracht, slechts een man die woorden spreekt. Soms krijgt de prediker de schuld: het is te saai, dat weten we al, de prediker spreekt te eentonig, mensen vallen in slaap. Het is waar dat iemand die Gods Woord verkondigt de verantwoordelijkheid heeft om een goed voorbeeld te geven, het Woord juist te interpreteren en met passie te handelen, maar ook de luisteraars hebben de verantwoordelijkheid om met een oprecht hart naar Gods Woord te luisteren.

1) Langs de weg: "Die langs de weg, zijn zij die het gehoord hebben; daarna komt de duivel en neemt het woord uit hun hart weg, opdat zij niet zouden geloven en behouden worden" (Lukas 8:12). "Bij een ieder die het woord van het Koninkrijk hoort en het niet verstaat, komt de boze en rooft wat in zijn hart gezaaid is: dat is de langs de weg gezaaide" (Matteüs 13:19).

Langs de weg: vergelijk het plukken van aren door discipelen (Markus 2:23). De grond is zo hard aangetrapt door mensen dat het zaad er niet in kan doordringen; het wordt vertrapt en door vogels opgegeten. Er groeit niets. Satan, de tegenstander van God (1 Petrus 5:8), rooft onmiddellijk het gezaaide Woord weg omdat mensen hun zonden niet willen opgeven.

Er is "meer liefde voor genot dan voor God" (2 Timoteüs 3:4). Dit toont aan dat satan de macht heeft om Gods Woord weg te nemen omdat mensen het niet willen kennen. Zulke mensen geloven niet en worden niet gered. Gallio (Handelingen 18:17) trok zich er niets van aan/onverschilligheid. Sommige inwoners van Athene (Handelingen 17:32) zeiden dat ze er nog wel eens over zouden horen. Sommigen hebben al vaak de waarheid gehoord, maar nemen het niet ter harte (een ongelovige die ik ken, kon de Schrift zeer goed citeren, maar leefde als een goddeloze). Ze verzetten zich tegen God en zijn trots omdat ze de duisternis liefhebben: "Legt dus af alle vuilheid en alle uitwas van boosheid en neemt met zachtmoedigheid het in u geplante woord aan, dat uw zielen kan behouden" (Jakobus 1:21). Omdat christenen dit soms zien, zoeken ze vaak naar nieuwe methoden om mensen te winnen/lokken. Ze erkennen niet dat de harten van deze mensen niet goed zijn.

2) Op de rotsbodem: "Die op de rotsbodem, zijn zij die het woord, zodra zij het horen, met blijdschap ontvangen; en dezen hebben geen wortel, zij geloven voor een tijd en in een tijd van beproeving worden zij afvallig" (Lukas 8:13). "En evenzo zijn zij die op steenachtige plaatsen gezaaid worden, degenen die, zodra zij het woord horen, het terstond met blijdschap aannemen. Doch zij hebben geen wortel in zich, maar zijn mensen van het ogenblik; wanneer later verdrukking of vervolging komt omwille van het woord, komen zij terstond ten val" (Markus 4:16-17).

De ondergrond bestond uit steen met een dun laagje aarde erop, waardoor er geen diepe bodem was. Hierdoor konden de wortels niet reiken naar het vocht in de grond, wat essentieel is voor een goede groei. Het zaad ontkiemde, maar bereikte geen volwassenheid doordat het geen constante voeding kreeg. Deze mensen zijn emotionele en oppervlakkige gelovigen ('wow, dat was een geweldige preek. Prijs God daarvoor, halleluja' is hun eerste reactie). Hun gevoelens verblinden hen voor wat Jezus verder te zeggen heeft. Wanneer ze het licht van Christus zien, zijn ze blij dat er een uitweg is uit de verwarring en last van de zonde. Ze geloven tijdelijk, maar worden in tijden van beproeving afvallig.

Zij die op rotsachtige bodem gezaaid worden, zijn degenen die het woord met vreugde aannemen, maar de kosten niet of onvoldoende overwegen en hun kruis niet willen dragen (Lukas 14:25-33). Wat overkomt me nu? Dit wil ik niet meemaken... "Geliefden, wees niet verbaasd over de vurige beproeving die u overkomt, alsof u iets vreemds overkomt" (1 Petrus 4:12). Vergelijk 1 Tessalonicenzen 3:3-5. Een prediker legt een deel van zijn leven en ziel in de mensen tot wie hij spreekt. Het is pijnlijk om te zien hoe de satan dat werk vernietigt.

3) In de dorens: "Wat in de dorens viel, dat zijn zij die het gehoord hebben; en gaandeweg worden zij door zorgen en rijkdom en lusten des levens verstikt en zij brengen het niet tot vrucht" (Lukas 8:14). "En een ander deel zijn degenen die in de dorens gezaaid worden: dit zijn zij die het woord horen, maar de zorgen van de wereld en het bedrog van de rijkdom en de begeerten naar al het andere komen erbij en verstikken het woord en het wordt onvruchtbaar" (Markus 4:18-19).

Het zaad is goed, de grond is vruchtbaar, en de groei is oprecht, maar niet alleen het Woord groeit; ook de doornen doen dat. De doornen overwoekeren het goede zaad en verhinderen het om vruchten te dragen. Er is geen ruimte meer voor groei. De zorgen van de wereld (Matteüs 6:24-34; Filippenzen 4:6-7), vergelijkbaar met de zorgen van een vader die zo druk is met werk dat hij zijn verantwoordelijkheden tegenover zijn vrouw en kinderen verwaarloost en geen tijd voor God heeft, en de zorgen van een moeder die zich zo op het huishouden richt dat ze haar verplichtingen naar haar man en God niet nakomt. Het bedrog van rijkdom (1 Timoteüs 6:5-10,17) is vergelijkbaar met het zo druk zijn met het vergaren van rijkdom dat het geestelijke wordt verwaarloosd. Ze vergeten dat zij hun bezittingen moeten beheersen in plaats van andersom. De lusten van het leven en begeerten naar andere dingen (2 Petrus 2:10) zijn vergelijkbaar met het te veel bezig zijn met zelfgenoegzaamheid in plaats van het gehoorzamen van God en het volgen van Zijn wil. Wanneer je met God wandelt, richt je je meer op het dienen van anderen dan op jezelf. Ze dragen geen vrucht; ze worden onvruchtbaar. De doornen verstikken het Woord. Denk aan de rijke jongeling (Matteüs 19:22) en Demas (2 Timoteüs 4:10).

4) In de goede aarde: "Dat in goede aarde, dat zijn zij die met een goed en vroom hart het woord gehoord hebbende, dat vasthouden en vrucht dragen in volharding" (Lukas 8:15). "De in goede aarde gezaaide is hij die het woord hoort en verstaat, die dan ook vrucht draagt en oplevert, deels honderdvoudig, deels zestigvoudig, deels dertigvoudig" (Matteüs 13:23).

Het zaad zal altijd vrucht opleveren als de grond waarop het valt goed is. Het hart vertegenwoordigt de innerlijke mens; met ons hart denken, hopen, vrezen, liefhebben, haten en geloven we. Het hart is de bodem waarop het zaad wordt gezaaid. Een goed hart zegt: ja, ik ben bereid om naar Gods Woord te luisteren en erin te geloven. Wanneer ik beproefd word, zal dat me niet verbazen, zodat ik niet afvallig word. De zorgen van de wereld, rijkdom en verlangens van het leven zijn zaken die moeten wijken in mijn leven zodat ik God welgevallig kan zijn. Dit is het soort hart dat Gods Woord bestudeert, erover nadenkt en het toepast.

Conclusie:

Wat voor soort grond is jouw hart? Wat voortkomt uit het zaad dat in jouw hart wordt geplant, hangt af van het type grond waaruit je hart bestaat. "Let er dus op hoe je luistert" (Lukas 8:18). Het resultaat van het verkondigen van Gods Woord hangt af van degenen die het horen. Als het hart goed is, zullen er vruchten zijn. Als het hart slecht is, zullen de vruchten uitblijven.

Jesaja 55:6-11.